Historia

W dniu 2. 9. 2012 r. zakończyła się eksploatacja legendarnej krzesełkowej kolejki linowej typu Von Roll na Śnieżkę. Choć brzmi to niewiarygodnie, nawet po ponad 63 latach eksploatacji kolejka praktycznie się nie zmieniła pozostając najstarszą będącą w użyciu, kolejką w Czechach. Zasłużenie należała do najbardziej znanych i najczęściej wybieranych przez turystów kolejek w Czechach. Kolejkę linową zbudowała firma Transporta Chrudim na podstawie licencji firmy szwajcarskiej Von Roll.

W dniu 15 stycznia 1949 r. uroczyście oddano do użytku pierwszy odcinek na szczyt Růžová hora. Zainteresowanie było ogromne, w ciągu pierwszego roku kolejka przewiozła w górę 112 200 osób, natomiast w dół zjechało 82 291 osób. W międzyczasie trwały prace wykończeniowe budowy drugiego, dłuższego odcinka ze szczytu Růžová hora aż na Śnieżkę. Próbną eksploatację rozpoczęto w dniu 10 listopada 1949 r., a od 1 lipca 1950 r. drugi odcinek zaczął być regularnie używany. Początkowo myślano, że kolejka będzie jeździła w trybie ciągłym, czyli bez przesiadki na stacji Růžová hora, gdzie krzesełka musiałyby być między odcinkami ręcznie przesuwane po szynach, ostatecznie jednak zdecydowano o rozdzieleniu na stałe obu odcinków (chóćby z powodu różnych typów krzesełek na obydwu odcinkach trasy).

Długość po skosie pierwszego odcinka była 1560 m przy przewyższeniu 464 m, długość drugiego odcinka była 1967 m przy przewyższeniu 240 m. Trasa pierwszego odcinka prowadziła przez 19 podpór (w tym 4 przyciskały linę z góry), na drugim odcinku znajdowało się 23 podpór (w tym 6 przyciskających linę z góry). Wszystkie podpory trasowe (za wyjątkiem pierwszej na pierwszym odcinku, która zbudowana jest z kształtowników stalowych) są kratownicami z profilami otwartymi. Lina nośna o średnicy 23 mm typ Warrington 78 drutów. Przepustowość kolejki 250 osób/godz. zapewniało na pierwszym odcinku 44 a na drugim 55 krzesełek. Do dyspozycji były również wózki do przewożenia ładunku. Kolejka kursowała do prędkości wiatru 15 m/s (54 km/godz). Jazda z miejscowości Pec pod Sněžkou aż na Śnieżkę trwała około 25 minut przy prędkości 2,5 m/s. Konstrukcje napędowe obu odcinków znajdowały się na stacji Růžová hora, w przypadku pierwszego odcinka o mocy 75 kW, a drugiego o mocy 55 kW. W stacjach Pec i Śnieżka zawieszony był ciężar naprężający na linie naprężającej o średnicy 40 mm typu Seal z 440 drutów. W stacji Růžová hora znajdowały się również warsztaty naprawy krzesełek, warsztat konserwacji, magazyn części zamiennych, stacja transformatorowa i zapasowe źródło prądu o mocy 160 kW, które było w stanie zapewnić eksploatację kolejki nawet przy zupełnym wyłączeniu zasilania.

Zarządcą kolejki od samego początku były Czechosłowackie Koleje Państwowe (ČSD) a później Czeskie Koleje (České dráhy a.s.).

Na kursowanie kolejki, szczególnie na drugim odcinku, ma bardzo często wpływ silny wiatr. Z tego powodu niemal połowę dni w roku jest drugi odcinek nieczynny. Najsilniej wiatr oddziałuje w końcowej części przy górnej stacji, gdzie trasa prowadzi w pobliżu krawędzi doliny Obří důl. Na szczycie Śnieżki podmuchy wiatru osiągają prędkość dochodzącą do 150 km/godz. (42 m/s).

Już w latach 70-tych zauważono, że przepustowość kolejki jest niewystarczająca, latem, przy ładnej pogodzie, przed dolną stacją w miejscowości Pec tworzyły się kolejki, gdzie czekano nawet cztery godziny. Największym zainteresowaniem cieszyła się jazda kolejką w latach 1972 i 1973, kiedy każdego roku przewieziono ponad 250 000 podróżnych. Łącznie, licząc od 1949 r. do zakończenia eksloatacji w roku 2012, kolejka wywiozła na Śnieżkę ponad 7 milionów osób.

Producent zakładał, że zastosowane rozwiązania technologiczne służyć będą 17 lat. To, że kolejka na Śnieżkę była czynna praktycznie z oryginalnym wyposażeniem 63 lata, brzmi prawie niewiarygodnie.

Dlatego już w 1976 r. powstał zamiar zbudowania zupełnie nawej nowoczesnej kolejki. W ówczesnych projektach pojawił się dwulinowy system dla czteroosobowej kabiny z firmy Transporta. Pod koniec lat 80-tych powstało kilka kolejnych analiz, w których pojawiła się oferta austriackiej firmy Girak na nowoczesne, sześcio- lub ośmiokrzesełkowe kolejki gondolowe oraz wydłużenie pierwszego odcinka trasy do Lesovny.

W 1997 r. kolejka na Śnieżkę, podobnie jak pozostałe trzy kolejki Czeskich Kolei (Černá hora, Komáří Vížka, Javorový vrch), została sprywatyzowana. Nowym właścicielem stały się od 1.7.1997 r. miejscowości Pec pod Sniežkou i Obec Malá. W 1999 roku w wyniku porozumienia między tymi gminami jedynym właścicielem stało się Město Pec pod Sněžkou.

Eksploatacją kolejki zajęła się nowo założona przez miasto spółka akcyjna Lanová dráha Sněžka, a.s.

Jeszcze w tym samym roku rozpoczęto prace przygotowawcze zmierzające do wybudowania nowej kolejki. Opracowano analizę, która przewidywała całkowicie nową trasę w pierwszym odcinku i przesunięcie dolnej stacji w stronę centrum miasta. Na pierwszym odcinku miała być czterokrzesełkowa odłączana kolejka długości 1628 m w kierunku na Růžohorky, z powrotem do miejscowości Pec miała prowadzić trasa zjazdowa długości 1964 m. Przetarg na pierwszy odcinek wygrała firma Leitner. Z Růžohorek na Śnieżkę miała prowadzić czteroosobowa kolejka gondolowa długości 2971 m a na szczycie Růžová hora (w miejscu dzisiejszej stacji) miała być samoczynna stacja kątowa, która odchyliłaby trasę o 8-10° w porównaniu z dotychczasowym drugim odcinkiem. Z tym wariantem jednak nie zgodziły się organy ochrony środowiska, zgoda na budowę ośrodka narciarskiego na Růžohorkach możliwa była jedynie pod warunkiem, że drugi odcinek kolejki pozostanie w niezmienionym stanie, aby „dosłużył”. Budowę nowej kolejki ponownie odłożono.

Dopiero w następnych latach doszło do porozumienia z organami ochrony środowiska, kiedy to wybrany został wariant remontu kolejki w jej pierwotnej trasie z miejscowości Pec na Śnieżkę oraz przesunięcie dolnej stacji w stronę schroniska Lesovna. Tym razem udało się znaleźć kompromis, wynegocjować warunki i uzyskać zgodę przedstawicieli ochrony środowiska. Przygotowania do remontu po długich 30 latach mogły zacząć. Na obydwu odcinkach wybrano technologię jednolinowej okrężnej kolejki gondolowej z trzema stacjami. Po przeanalizowaniu wszystkich warunków postanowiono wybudować kolejkę z czteroosobowymi gondolami. Zasadniczym kompromisem było to, że przepustowość nowej kolejki nie będzie większa niż dotychczas kursującej, czyli 250 osób na godzinę.

Budowę nowej kolejki na Śnieżkę rozpoczęto 1.9.2011 r. Eksploatacja starej kolejki w odcinku prowadzącym na Śnieżkę zakończyła się dnia 13.5.2012 r., czynny był tylko odcinek Pec – Růžová hora. Do całkowitego wstrzymania przewozu turystów doszło w niedzielę 2 września 2012 r.

Nowa kolejka gondolowa z miejscowości Pec pod Sněžkou na szczyt Růžová hora została uroczyście oddana do użytku w dniu 21.12.2013 r., a na Śnieżkę w dniu 22.2.2014 r.

Kolejka linowa prowadzi po starej trasie, tylko dolną stację w miejscowości Pec przesunięto niżej w stronę schroniska Lesovna. Wykonawcą budowy kolejki linowej była firma budowlana BAK stavební společnost, a.s., Trutnov, wspólnie z dostawcą technologii, włoską firmą LEITNER A.G. Inwestorem i właścicielem kolejki linowej jest Město Pec pod Sněžkou. Zarządcą jest spółka akcyjna Lanová dráha Sněžka, a.s., której jedynym wspólnikiem jest też Město Pec pod Sněžkou.

Dane techniczne:

Typ: VON ROll, typ VR 101

Producent: Transporta Chrudim (na licencji Von Roll)

Rodzaj: dwuodcinkowa, osobowa, wisząca kolejka jednolinowa linowa w systemie okrężnym z dwuoosobowymi krzesełkami i trzema stacjami.

Specyfikacja przestrzenna - wysokość stacji nad poziomem morza:

Pec p.Sněžkou: 890 m n. p. m.

Růžová hora (przesiadkowa): 1354 m n. p. m.

Sněžka: 1594 m n. p. m.

Dane techniczne: